Nhắc bạn 10 điều không nên làm khi lái xe số sàn

Có cấu tạo từ hàng trăm chi tiết gồm các bánh răng, bộ đồng tốc, nhông cài… Tuy nhiên, tất cả những gì bạn có thể thấy và cảm nhận được hộp số sàn chỉ là cái cần số trong khoang lái. Ngoài ra, khi đã lái thành thạo số sàn, đôi lúc bạn sẽ sinh ra một số thói quen tưởng chừng vô hại nhưng lại ảnh hưởng trực tiếp đến cơ cấu truyền động của hộp số. Dưới đây là 10 điều bạn không nên làm khi điều khiển xe số sàn.

1. Để số khi dừng đèn đỏ
Về số N sẽ có lợi nhất cho xe khi phải dừng đèn đỏ hoặc lúc kẹt xe. Bởi lẽ, dù ổ bi kết nối trực tiếp với bố ly hợp có tuổi thọ khá dài, tuy nhiên không phải là nó sẽ hoàn toàn bền bỉ khi người lái sử dụng xe sai cách. Về N sẽ tách ly hợp khỏi hộp số giúp vòng bi không tiếp xúc với các lò xo trên bộ ly hợp, điều này làm tăng tuổi thọ cho hệ truyền động của xe.

2. Côn trước, phanh sau
Thói quen côn trước, phanh sau hay gặp nhất ở những tài mới, nhưng đôi khi cũng xuất hiện ở cả những tài già, nguyên nhân là sợ chết máy. Ở tốc độ thấp, ảnh hưởng của việc này không lớn vì quán tính của xe thấp. Nhưng nếu xe đang chạy tốc độ cao, muốn dừng mà tài xế lại cắt côn trước, sẽ khiến phanh mất tác dụng đồng thời xe mất độ bám như trường hợp cắt côn vào cua.

Xử lý chính xác trong mọi trường hợp là phanh trước, tới khi cảm thấy xe có dấu hiệu sắp "lựng khựng" thì đạp côn để ngắt kết nối trước khi về số hay chạy tiếp.

3. Gác chân lên bàn đạp côn
Nhiệm vụ của bàn đạp côn là ngắt ly hợp, tách hộp số khỏi động cơ để xe có thể chuyển số. Khi gác chân lên bàn đạp côn, không ít thì nhiều bạn cũng sẽ tác dụng lực, nhất là những xe có bàn đạp côn rất nhẹ. Điều này sẽ làm bố ly hợp không ăn khớp hoàn toàn với động cơ và gây ra tình trạng trượt ly hợp. Hậu quả dẫn đến hộp số sẽ không truyền tải đủ 100% công suất từ động cơ, gây tiêu hao nhiên liệu và bố ly hợp cũng sẽ nhanh chóng bị ăn mòn.

Điều đáng nói, bố ly hợp chính là bộ phận có trách nhiệm kết nối động cơ và hộp số để truyền lực đến các bánh răng dẫn động. Hơn nữa, bố ly hợp cũng có khả năng cắt đường truyền lực khi cần thiết. Chính vì vậy, nếu người lái liên tục tì lên chân côn, bộ phận này sẽ hoạt động “nửa vời” và nhanh chóng bị bào mòn. Khi bố ly hợp sắp hỏng, xe sẽ mất độ bốc và ì hơn bình thường.

4. Cắt côn khi vào cua
Khi cắt côn, xe chỉ chạy theo quán tính mà không bị hãm bởi động cơ, do đó cảm giác xe chạy mượt mà, đánh một "lèo" khi qua cua, khiến nhiều tài xế ưa thích. Tuy nhiên, đây lại là thói quen nguy hiểm.

Khi chỉ còn lăn bánh theo quán tính, hệ thống phanh giảm tác dụng, đòi hỏi quãng đường phanh lớn hơn, tài xế khó kiểm soát tốc độ nếu đánh lái thừa hoặc thiếu. Bên cạnh đó, bánh xe giảm độ bám đường khiến tăng rủi ro mất lái.

5. Dùng côn để giữ xe trên dốc
Khi dừng trên dốc, rất nhiều tài xế quen cách nhả côn tới điểm giữ cho xe đứng yên, và ngay cả khi đi học bằng lái, vẫn có những bạn được dạy sử dụng cách này cho bài “qua cầu”. Tuy nhiên, đây là một hành động gây hại hộp số, khi các chi tiết như bố ly hợp, bánh răng dẫn động, ổ bi sẽ phải chịu lực ma sát rất lớn để giữ cả khối lượng xe lớn đứng yên trên dốc, trong khi thắng ở 4 bánh có thể đảm nhận trách nhiệm này một cách nhẹ nhàng.

(Ảnh chỉ mang tính chất minh họa)

Thực tế tính năng này chỉ cho phép giữ xe đứng yên trong 1 – 2 giây để người lái có thời gian chuyển từ bàn đạp thắng sang bàn đạp ga. Hãy sử dụng thắng tay khi đậu xe lâu hơn 5 giây, nếu sợ xe bị trượt dốc khi di chuyển, bạn hãy thả bớt chân côn, dậm thêm ga và từ từ nhả thắng tay để xe bò lên dốc.

6. Về N khi đổ dốc
Về N khi đổ dốc cũng tương tự việc cắt côn khi vào cua nhưng tính chất thậm chí còn nguy hiểm hơn, bởi lẽ độ dốc khiến trọng lực tác dụng vào xe lớn, quán tính tăng nhanh. Đường dốc lại thường nằm ở địa hình đồi núi, khi liên tục quanh co, phải đánh lái nhiều. Về N tăng rủi ro hơn bao giờ hết. Trong trường hợp này cần về số thấp để hãm xe bằng phanh động cơ, theo nguyên tắc "lên số nào, xuống số đó".

7. Tì tay lên cần số
Cơ cấu hoạt động của số sàn là đạp côn, vào số, nhả côn và tăng ga. Khi đó, xe sẽ từ từ di chuyển. Đôi lúc một số tài xế hay đặt 1 tay trên vô lăng, 1 tay lên cần số để tiện việc chuyển số khi cần, hoặc việc để 1 tay lên cần số chỉ là thói quen những khi di chuyển trên cao tốc quá nhàn rỗi, tuy nhiên hành động đặt tay liên tục lên cần số này chính là nguyên nhân gây ảnh hưởng trực tiếp đến hộp số. Khi bạn thao tác gài số, cần số được nối trực tiếp vào càng gắp số - có hình dạng như một ngã 3, càng gáp số này kết nối trực tiếp với bộ đồng tốc và nó sẽ “lùa” bộ đồng tốc ăn khớp với bánh răng số, giúp xe vào được số.

Khi xe di chuyển, các bộ phận này sẽ bị rung lắc, mặc dù độ rung lắc rất nhỏ, bạn chỉ có thể cảm nhận được khi đặt tay vào cần số. Tuy nhiên khi người lái đặt tay lên cần số liên tục sẽ khiến càng gấp số tiếp xúc với bộ đồng tốc, đang xoay với tốc độ rất cao, dẫn đến cả 2 chi tiết sẽ nhanh chóng bị mòn và hư hỏng.

8. Ép số để tăng tốc
Số cao trên cần số có vai trò giúp xe đi nhanh nhưng vẫn giữ vòng tua máy thấp, giúp tiết kiệm nhiên liệu và các chi tiết máy được hoạt động với áp lực thấp nhất. Khi muốn tăng tốc, các bác tài thường về một số, tăng ga, sau đó mới lên lại số cũ, điều này giúp xe tăng tốc rất nhanh nhưng cũng hại hộp số hơn so với cách nhấn thêm ga để tăng tốc.

(Ảnh chỉ mang tính chất minh họa)

Ngoài ra, chỉ sang số khi xe đạt đủ vận tốc, hạn chế thói quen sang số khi vòng tua máy chạm đến vạch đỏ. Bắt hộp số phải làm việc dưới sức ép lớn lâu ngày, tuổi thọ của nó chắc chắn sẽ bị giảm và việc bạn phải móc hầu bao cho chi phí sửa chữa là điều tất nhiên.

9. Lười chuyển số
Lười chuyển số xảy ra khi tài xế gặp những tình huống phải chạy chậm lại, nối đuôi hoặc sau đó cần đà để vượt. Nhiều tài xế có kiểu "đi một số", tức rất hạn chế chuyển số về số thấp mà lạm dụng chân ga.

(Ảnh chỉ mang tính chất minh họa)

Trong trường hợp vượt, ví như đáng ra nên về số 3 để đảm bảo sức kéo lớn nhất giúp xe tăng tốc nhanh vượt, nhưng một số tài xế lại vẫn để 5 hoặc chỉ về 4, khiến xe ỳ, thời gian vượt lâu, thậm chí có thể dẫn tới nguy hiểm.

10. Dùng phanh tay không đúng cách
Phanh tay không được thiết kế để dừng xe khi đang chạy, mà chỉ giữ xe đứng yên khi đã dừng. Vì vậy, nếu xe tụt dốc mà chỉ kéo phanh tay là một sai lầm nguy hiểm.

Ngược lại, nếu vô tình quên không nhả hết phanh tay (do nhả không dứt khoát), phanh sẽ bị mòn và nguy hiểm hơn là nhiệt phát sinh có thể làm sôi dầu phanh dẫn đến hậu quả là phanh mất tác dụng.

>>> Những thói quen phá xe của tài xế Việt [Infographic]

Theo DNVN